Pre-wat?
Begin oktober behaalde ik het diploma van preconceptioneel consulent. Daarmee behoor ik tot de eerste lichting afgestudeerden. Naar mijn gevoel was het hoog tijd dat er iets in deze zin georganiseerd werd, maar er is nog wel wat pionierswerk te doen, want meestal krijg ik de reactie: pre-wat? Dus bij deze: wat doet een preconceptioneel consulent? ‘Pre’ betekent voor en ‘conceptie’ slaat op de bevruchting. Een preconceptioneel consulent consulteer je dus als je een zwangerschapswens hebt, maar voordat je effectief zwanger bent.
Waarom op consultatie bij een preconceptioneel consulent?
Een baby is iets wonderbaarlijks: een eicel en een zaadcel komen samen en negen maanden later is het resultaat een baby met 10 vingertjes en 10 teentjes, die zelfstandig kan ademen, drinken en communiceren met zijn omgeving. Dit is tot stand gekomen door verschillende celdelingen, waarbij cellen zich ook gespecialiseerd hebben, zodat ook organen met specifieke functies konden ontstaan. De meeste van deze ontwikkelingen gebeuren gedurende de eerste acht weken van de zwangerschap: er wordt een zenuwbuis gevormd, waaruit het ruggenmerg volgt, het hartje klopt al, de organen zoals lever en longen zijn aanwezig, de basis voor de hersenen is aanwezig. Met andere woorden: als er gedurende de eerste maanden van de zwangerschap iets fout gaat, kan dit leiden tot een zwangerschapsverlies of aanleiding vormen tot het ontwikkelen van een medische problematiek die de baby zal meedragen gedurende de rest van zijn leven. Met andere woorden, onze levensstijl gedurende de eerste weken van de zwangerschap zijn zeer bepalend voor de ontwikkeling van de baby in spé. Alleen…. Gedurende die eerste weken weet je vaak nog niet dat je zwanger bent.
Bovendien begint de ontwikkeling van de eicel en de zaadcel zo’n 3 maanden voor de bevruchting en zijn ook je voeding en levensstijl gedurende deze periode van belang voor de ontwikkeling van de toekomstige baby. We spreken hier over voeding en levensstijl en binnen deze levensstijl komen diverse zaken aan bod, zoals beweging, roken, alcohol en andere drugs, maar ook je woon- en werkomgeving. Los daarvan wordt er ook gekeken naar je achtergrond en eventuele erfelijke belasting, inentingen en labo-resultaten.
Wie gaat er best op consultatie bij een preconceptioneel consulent?
Idealiter gaat iedereen met een zwangerschapswens op consultatie bij een preconceptioneel consulent. Zowel vrouwen als mannen zijn zich vandaag te weinig bewust van het belang van de levensstijl net voor en aan het begin van de zwangerschap. Dus al is het alleen maar om deze bewustwording te verhogen, dan nog is het nuttig om hierover in gesprek te gaan met een preconceptioneel consulent.
Er worden echter ook een aantal risico’s opgespoord: Er kunnen o.a. aanwijzingen zijn dat je een verhoogd risico hebt op het ontwikkelen van zwangerschapsdiabetes. In dat geval kan je voor de zwangerschap al doorverwezen worden voor een onderzoek, en kan je extra goed opgevolgd worden tijdens de zwangerschap.
Sommige koppels slagen er vlot in om zwanger te worden (80% van de koppels slaagt er in om zwanger te worden gedurende het eerste jaar, 90% van de koppels slaagt hierin binnen de 2 jaar), bij anderen gaat het minder vlot. Samen met je preconceptioneel consulent kan je ook je menstruatiecyclus in kaart brengen en alle randomstandigheden optimaliseren om de kans op een zwangerschap zo goed mogelijk te benutten.
Maar in eerste instantie is screening belangrijk. Zijn er mogelijke risico’s en is verder onderzoek of behandeling aangewezen? Dan wordt je doorverwezen. Zijn er aanpassingen aan de levensstijl nodig? Dan overlopen we samen tips om de levensstijl te optimaliseren. Zijn deze tips niet voldoende? Ook dan kan je doorverwezen worden naar een kinesist, tabakoloog,… om samen met jou te werken aan een aanpassing van je levensstijl.
Wie kan er preconceptioneel consulent zijn?
De opleiding staat open voor medische en paramedische professionals: artsen, kiné’s, apothekers, psychologen, vroedvrouwen en diëtisten. We hebben elk onze eigen achtergrond en kennis en hebben samen een bijkomende opleiding genoten, rond de specifieke noden en aandachtspunten bij een zwangerschapswens. Wanneer er gewichtsgerelateerde problemen zijn voor of tijdens de zwangerschap of indien er bepaalde medische problematieken zijn, die door voeding ondersteund kunnen worden, dan help ik je uiteraard ook graag verder als diëtist. Zijn er andere noden, dan kan ik steeds doorverwijzen naar andere (para-)medici om zo je kansen op een gezonde zwangerschap te optomaliseren.
Zwanger worden?
Heb je een zwangerschapswens? Maak dan zeker een afspraak, zodat risicofactoren overlopen kunnen worden en er een eerste algemeen voedings-en leefstijladvies kan gegeven worden. Vaak is één consultatie voldoende om op de juiste manier aan een zwangerschap te beginnen. Is de situatie wat complexer of kan je wat bijkomende ondersteuning gebruiken op vlak van voeding en leefstijl, dan kunnen er uiteraard ook opvolgconsultaties ingepland worden.
