Het Nutri-score label kwam de laatste tijd al een aantal keer in de pers. Diverse kranten hadden het er al over, op 12/01/19 was dit een van de onderwerpen in ‘De Markt’ op VRT en ongetwijfeld kwam het ook al via andere kanalen aan bod. Maar hoe zit het nu precies en wat is onze mening over het nutri-score label?
De Europese wetgeving laat op dit moment enkel het vrijwillig gebruik van voedingslabels toe. Om te vermijden dat het in de supermarkt een kakafonie van verschillende labels wordt, wordt er per land een keuze gemaakt voor een bepaald label. Zo is er bv. het Traffic lights systeem in Groot Brittannië en het Keyhole systeem in de Scandinavische landen.
De Nutri-score werd ontwikkeld in Frankrijk tussen 2013 en 2017 door het Nutritional Epidemiology Research Team en het is een algoritme waarin zowel goede eigenschappen, zoals het vezelgehalte, het eiwitgehalte en de hoeveelheid fruit, groenten en noten als slechte eigenschappen, zoals de energie-inhoud, de hoeveelheid suiker, verzadigd vet en zout meegenomen worden. Het resultaat van het algoritme is een eenvoudige letter en kleur, variërend van een A in een donkergroene kleur bij een goede score (best mogelijke score is -15 punten), tot een E in een rode kleur bij een slechte score (slechtst mogelijke score is +40 punten).
Frankrijk heeft in 2017 reeds beslist om met het Nutri-score label te werken en daar heeft men sindsdien vastgesteld dat het label een duidelijke positieve invloed heeft op het koopgedrag van de Fransen. In augustus 2018 heeft België beslist om ook voor dit Nutri-score label te kiezen en in november 2018 is ook Spanje gevolgd.
Het Nutri-score label is, zoals hierboven reeds aangehaald, een vrijwillig te gebruiken voedingslabel. Dit wil zeggen dat het op sommige verpakkingen zal verschijnen en op andere niet. Er zijn echter al een aantal grote producenten en distributeurs, zoals Danone, Carrefour, Colruyt Group en Delhaize, begonnen met de weergave van de Nutri-score op hun verpakkingen of websites, dus mogelijk worden zij hierin ook gevolgd door andere spelers op de markt.
De Nutri-score gebruikt ongeveer dezelfde kleuren als de voedingsdriehoek: komen deze overeen?
Neen, niet noodzakelijk. Een bepaalde productgroep hoort thuis binnen een bepaalde zone in de voedingsdriehoek. Maar binnen die productgroep kunnen er verschillende merken zijn die, op het eerste zicht, gelijkaardige producten aanbieden, maar waarbij het ene meer vezels en minder suiker aanbrengt dan het andere. Op die manier kan het ene product een betere Nutri-score bekomen dan het andere.
Zo leren we uit de voedingsdriehoek dat we meer plantaardige en minder dierlijke producten moeten eten en dat we best voedingsmiddelen gebruiken die zo weinig mogelijk bewerkt zijn. Wanneer we dan beslissen dat muesli met yoghurt een goed ontbijt zou zijn en we stappen naar de winkel, dan kan de Nutri-score ons helpen om een goede keuze te maken. Als we 2 muesli’s hebben waarbij de ene een score A heeft en de andere een score B of C, dan is het wellicht beter om voor ons gezond muesli-ontbijt het merk met score A een te schaffen. De voedingsdriehoek en de Nutri-score hebben op die manier een complementaire werking.
Wat is onze mening over de Nutri-score?
De Nutri-score is een duidelijk label dat, indien het op grote schaal gebruikt wordt, de klant in de winkel kan helpen om voor het gezondste van 2 gelijkaardige producten te kiezen. Het is in één oogopslag duidelijk wat voor onze algemene gezondheid het beste product is. Frankrijk heeft al bewezen dat het daar ook effectief werkt en in de praktijk tot gezondere keuzes leidt. Maar let op! Vergelijk steeds gelijkaardige producten. Zo stond onlangs een pizza met een score C naast gerookte zalm met score D. Besluit daaruit a.u.b. niet dat pizza gezonder is dan zalm: je gebruikt ze in heel andere porties en combinaties.
Het is natuurlijk een vrijblijvend label, en de voorwaarde om te kunnen werken is dat het op voldoende producten aanwezig is om een vergelijking te kunnen maken die tot die gezondere keuze kan leiden. Er zullen dus nog heel wat meer producenten en distributeurs mee op de kar moeten springen om het systeem echt goed te laten werken.
Bovendien is België een klein land. Inwoners uit de grensstreken doen vaak hun inkopen in een van onze buurlanden en hoewel Frankrijk het zelfde systeem hanteert, geldt dat niet voor onze andere buurlanden. Met meerdere labels geconfronteerd worden kan tot verwarring leiden, of door gebrek aan kennis over de andere labels, minder aanleiding vormen tot gezonde keuzes. Het zou dus interessanter kunnen zijn mocht in gans Europa hetzelfde systeem gehanteerd worden.
De Nutri-score kan echter de andere informatie die op het etiket vermeld staat niet vervangen! (Dat is ook niet de bedoeling.) Dus dit wil zeggen dat er meer informatie op het etiket staat indien het Nutri-score label vermeld wordt.
De Nutri-score geeft algemene informatie over een product, en zegt iets over de nutritionele waarde van een product voor een gemiddelde gezonde persoon. Mensen met specifieke problemen moeten nog steeds de andere informatie op de verpakking blijven nalezen. Heb je darmproblemen en moet je daardoor extra veel vezels eten, of moet je vezels net vermijden, dan moet je naar de hoeveelheid vezels gaan kijken op het voedingswaarde etiket of naar de inhoud van het product op de ingrediëntenlijst. Heb je allergieën of intoleranties en mag je bv. geen melkproducten gebruiken? Ook dan is het essentieel om de ingrediëntenlijst na te lezen. En zo zijn er nog vele voorbeelden. In sommige gevallen zal je omwille van je eigen specifieke problematiek net moeten kiezen voor een product dat een minder goed Nutri-score label heeft dan een gelijkaardig product…
Wanneer het gebruik van het Nutri-score label goed ingeburgerd is, zullen we ook moeten afwachten hoe de markt hiermee omgaat. Zullen producenten op al hun producten een Nutri-score kleven, of alleen op die producten die goed scoren? Zullen producenten hun best doen om hun producten te verbeteren, zodat ze een betere Nutri-score behalen om beter te kunnen concurreren met gelijkaardige producten? En hoe zit het dan met die mensen die omwille van hun eigen specifieke problematiek net moeten kiezen voor een minder gezond product? Gaan zij de producten die ze nodig hebben nog vinden, of gaan ze moeten kiezen voor een duurdere aangepaste voeding?
Kortom, het Nutri-score label invoeren is een goed initiatief, het is eenvoudig en duidelijk, het biedt zeker mogelijkheden en het kan gezondheidsvoordeel opleveren voor de gemiddelde gezonde Belg. Het succes ervan zal afhankelijk zijn van de mate waarin het toegepast wordt in de praktijk. En of iedereen er voordeel zal uit halen, dat zal de toekomst moeten uitwijzen.
