Alcohol is in onze omgeving heel erg ingeburgerd. We gaan op café en drinken een pintje met de vrienden, we drinken een aperitiefje voor en een glaasje wijn bij de maaltijd, we bouwen een feestje en drinken een cocktail of we maken een lange wandeling en drinken nadien een zwaar biertje, of een jenevertje in de herfst of de winter. Alcohol is zodanig ingeburgerd dat het bij sommige gelegenheden als vanzelfsprekend aanzien wordt en er vaak geen alternatief voorzien is voor personen die liever iets niet-alcoholisch drinken. Zeker de koude maanden die er nu aankomen zijn voor velen uitnodigend om alcoholische dranken te gebruiken.
Alcohol wordt vaak geassocieerd met ontspanning en gezelligheid, maar het heeft ook donkere kanten. We kunnen verslaafd geraken aan alcohol, het heeft, zeker bij grote hoeveelheden, een negatieve invloed op onze gezondheid en het brengt heel wat lege calorieën aan en leidt op die manier vaak tot overgewicht.
Maar hoe zit het dan precies? Wat kan en wat kan niet? Om te beginnen moet alcohol een vrije keuze zijn. Niemand mag ooit verplicht worden, zelfs niet sociaal verplicht, om alcohol te drinken. En als je ervoor kiest om alcohol te drinken, hoeveel kan je dan drinken? Kijken we naar de richtlijnen van het VAD (Vlaams expertisecentrum voor Alcohol en andere Drugs) dan zijn dit de richtlijnen:
- Alcohol is een schadelijke stof. Om de risico’s van alcoholgebruik te beperken, drink je best niet meer dan 10 standaardglazen per week.
- Wil je geen risico lopen, dan drink je beter geen alcohol. Als je wel alcohol drinkt, spreid je dit gebruik best over meerdere dagen in de week en drink je een aantal dagen niet.
- Deze richtlijn is bedoeld voor mannen en vrouwen boven de 18 jaar. Jongeren onder de 18 jaar drinken best geen alcohol, net als zwangere vrouwen of vrouwen die borstvoeding geven.
- Je drinkt beter geen alcohol:
- Als je je in het verkeer begeeft.
- Voor, tijdens en direct na fysieke inspanningen en sport.
- Tijdens de zwangerschap of als je borstvoeding geeft.
- Bij het werken met machines, elektrische apparaten, ladders, enzovoort.
- Voor en tijdens het werk.
- Wanneer je verantwoordelijk bent voor de veiligheid van anderen.
- Tijdens activiteiten waarbij alertheid en vaardigheden nodig zijn.
Hierboven is sprake van maximum 10 standaardglazen per week, maar wat is een standaardglas? Ook hiervoor heeft het VAD een schema opgesteld. Een gewoon pintje, een gewoon glas wijn, aperitief of digestief komt gewoonlijk overeen met 1 standaard glas. Drink je echter een groter volume, of een zwaarder bier, dan bevat dit drankje meer alcohol en weegt dit dus ook zwaarder door.
En hoe zit dat nu met die gezondheidsrisico’s?
Alcoholgebruik is een belangrijke risicofactor voor ongevallen en verwondingen. Los van de verslavende werking verhoogt alcoholgebruik op lange termijn ook het risico op hartaandoeningen, kankers, geheugenstoornissen en aandoeningen aan de pancreas en de lever.
Sommige bevolkingsgroepen lopen meer risico op negatieve effecten van alcoholgebruik. Zij moeten daarom voorzichtig zijn met hun gebruik en vragen best advies aan een hulpverlener:
- Ouderen.
- Jongvolwassenen tussen 18 en 24 jaar.
- Personen die medicatie gebruiken.
- Personen die andere drugs gebruiken.
- Personen met gezondheidsproblemen.
- Personen met psychische problemen.
- Personen met een laag lichaamsgewicht.
- Personen met een familiale voorgeschiedenis van alcoholproblemen.
Overgewicht, hoe zit het daarmee?
Naast alcohol, zitten er in alcoholische dranken vaan ook heel wat suikers. Alcohol brengt 7kcal per gram aan, suikers of koolhydraten brengen 4kcal per gram aan. En als we geen alcohol gedronken hadden… dan hadden we waarschijnlijk water gedronken. Bovendien is de kans reëel dat we bij ons glas alcohol ook een borrelnootje of een andere versnapering gebruiken, dat opnieuw extra energie aanbrengt. We nemen dus meer energie op, maar we verbruiken niet meer, met als gevolg dat die extra energie omgezet wordt in vet, de reservebrandstof voor ons lichaam. Wanneer we altijd voldoende eten en dus geen gebruik hoeven te maken van onze reservebrandstof, dan nemen we stilaan in gewicht toe.
En hoeveel extra kilocalorieën krijgen we van zo’n glaasje alcohol? Hierbij alvast enkele voorbeelden:
- Abdijbier, 33cl: +/- 200 kcal
- Pils, 25cl: +/-110 kcal
- Champagne, 10cl: +/- 75 kcal
- Fruitjenever, 3,5cl: +/- 65 kcal
- Rode wijn, 12,5cl: +/- 85 kcal
- Zoete witte wijn, 12,5cl: +/- 120 kcal
Drink je elke week 9 pintjes, dan levert dit na 7 weken 1 kg extra gewicht, ofwel zo’n 7,5 kg per jaar! In ruil voor die extra calorieën uit alcohol maar wat minder eten dan? Da’s ook geen goede optie: alcohol levert immers lege calorieën, dat wil zeggen dat we er wel energie van krijgen, maar dat er geen nuttige voedingsstoffen zoals vitaminen en mineralen door aangebracht worden. Die nuttige stoffen moeten we dus nog uit onze voeding halen.
Ben je van plan om alcohol te drinken? Dan zijn hier alvast enkele tips:
- Bepaal vooraf hoeveel je wil drinken en hou je aan dat besluit.
- Beperk de totale hoeveelheid die je per keer drinkt.
- Drink traag, eet bij het drinken en wissel af met water.
- Blijf binnen de wekelijkse richtlijn.
Ontvang je volk of bouw je een feestje? Dan hou je best rekening met volgende tips:
- De keuze is aan jou als gastheer of gastvrouw om al dan niet alcoholische drank te voorzien, maar als je alcohol voorziet, zorg dan ook voor voldoende alcoholvrije drank, en bied deze ook aan, zodat niemand zich verplicht voelt om ook effectief alcohol te drinken.
- Voorzie een aperitief met en zonder alcohol, al dan niet met dezelfde basis.
- Zet naast wijnglazen ook steeds waterglazen op tafel en een kan/fles met water.
- Vraag na een winterse wandeling wie er trek heeft in warme chocomelk voor je een glaasje jenever aanbiedt.
En de ontspanning en gezelligheid? Als je onder vrienden bent, dan komt die gezelligheid vanzelf, ook zonder alcohol. Heb je een manier nodig om te ontstressen na een lange werkdag? Probeer dan eventueel een beweegmoment in te lassen: ga indien mogelijk met de fiets naar het werk, maak een avondwandeling of schrijf je in bij een sportclub. Op die manier sla je twee vliegen in één klap: je kan er heerlijk door ontspannen, en in plaats van extra calorieën op de nemen via een glaasje alcohol, ga je net calorieën verbranden!
